Niets is zo vervelend als plotse spierkrampen, temeer daar ze vaak optreden op de meest onverwachte momenten en we er geen controle over hebben. De spierkramp ontstaat door een sterke samentrekking van de spier. Tijdens de kramp voelt de spier hard en pijnlijk aan, maar er is geen sprake van zwelling of bloeduitstorting. Doorgaans leidt spierkramp tot een (tijdelijke) functievermindering.

Spierkrampen kunnen overal voorkomen, maar treden het vaakst op ter hoogte van de kuit, voet, scheenbeenspieren en handen.

Lees meer

Lees minder

Mogelijke oorzaken zijn:

• Spierkrampen komen vaak voor tijdens het sporten door een verminderde bloeddoorstroming en dus verminderde zuurstofvoorziening. Een slechte warming up of conditie-opbouw liggen vaak aan de oorzaak van spierkrampen bij het sporten.
• Een verstoorde stofwisseling (tekort aan calcium, kalium of magnesium) kan een negatieve invloed hebben op de chemische processen die zich tijdens de inspanning in de spier voltrekken en eveneens aanleiding geven tot spierkramp. Ook overmatig alcoholgebruik kan hiertoe leiden.
• Een laag glucose(suiker)gehalte in de spier.
• Een zouttekort door zoutloos dieet.
• Vochtverlies (overvloedig zweten), wat kan leiden tot een verstoorde electrolytenbalans.
• Vermoeidheid.
• Zwangerschap.
• Bij ouderen is de spierkramp tijdens het wandelen vaak te wijten aan vernauwingen van bloedvaten door (slag)aderverkalking (“etalagebenen”).

Lees meer

Lees minder

Eerst en vooral is het belangrijk om spierkramp te voorkomen door een goede opwarming en afkoeling bij het sporten in te bouwen. Bouw je conditie langzaam op en ga niet meteen tot het uiterste.

Bij kramp is het belangrijk om de opgetreden reflex te doorbreken zodat de spiervezels weer in hun normale patroon gaan aanspannen en ontspannen. Het beste kun je dit bereiken door te proberen de verkrampte spier te rekken. Ook door massage kun je proberen de zuurstofdoorstroming weer te verbeteren.

Het kan eveneens helpen om de spieren op te warmen door warme kleding (beenwarmers), een hot pack of door even de sauna in te gaan. Als de kramp wordt veroorzaakt door hitte en uitdroging mag dit vanzelfsprekend allemaal niet.

Aangezien spierkramp soms wordt veroorzaakt door een verstoring van de elektrolyten- of zoutbalans, is het belangrijk de nodige aandacht aan de voeding te besteden en voldoende te drinken (min. 2 liter water per dag).

Tijdens het sporten zweten we veel en verliezen we bijgevolg veel zout. Om die reden kunnen bij het sporten elektrolytenrijke drankjes het verlies ervan compenseren.

Probeer een gezonde en gevarieerde voeding na te streven. Eet voldoende vers fruit en groenten. Via de onderstaande tabel krijg je een idee van waar we vooral magnesium, kalium of calcium in terug vinden.

Lees meer

Lees minder

Vertel duidelijk aan je apotheker waar je last van hebt. Tracht hem of haar een duidelijk beeld te geven van je pijn, door te antwoorden op volgende vragen:

• Waar doet het vooral pijn?
• Gaat het enkel om spierkramp of is er ook sprake van zwelling en/of blauwkleuring?
• Ben je gevallen of heb je een verkeerde beweging gedaan waardoor de spierpijn begon?
• Hoe frequent treden de krampen op?
• Wat deed je er zelf al aan?

Het is eveneens belangrijk dat je aan je apotheker vertelt welke medicatie je neemt. Sommige geneesmiddelen kunnen spierpijn als bijwerking hebben. Dit is vooral het geval bij geneesmiddelen die gebruikt worden om het cholesterolgehalte te verminderen.

Lees meer

Lees minder

De apotheker kan je eventueel een hotpack aanraden. Opwarmende zalven of crèmes hebben in dit geval weinig zin.

Wanneer echter de spierkrampen regelmatig optreden is het aangewezen een arts te raadplegen. Die kan aan je bloedbeeld zien of je bepaalde stoffen tekort hebt (zoals magnesium, kalium of calcium) en je een geschikte therapie voorschrijven.

Lees meer

Lees minder

Spierkrampen kunnen te wijten zijn aan een tekort van magnesium, calcium of kalium. De arts kan dit in je bloed bepalen en je indien nodig een passend supplement voorschrijven.

Ga in ieder geval ook bij de arts langs wanneer:

• de hygiënische maatregelen niet voldoende verlichting brengen.
• de kramp aanhoudt of telkens opnieuw optreedt.

Lees meer

Lees minder

• Warm je goed op vóór de inspanning. Neem minstens een kwartier de tijd om al je spieren op te warmen voor je aan een sportsessie begint. Je spieren zullen beter voorbereid zijn en het sporten zelf zal ook beter gaan.
• Drink genoeg vóór en tijdens de inspanning. Te weinig vocht in het lichaam is een van de belangrijkste risicofactoren van krampen. Drink dus veel voor de inspanning en zoveel als u zelf nodig vindt tijdens de inspanning.
• Eet genoeg fruit en groenten, ongeacht de periode van het jaar. Dat is de beste manier om genoeg kalk, magnesium en kalium binnen te krijgen.
• Brengt niets verlichting, bespreek dan zeker uw klachten met uw huisarts. Hij of zij zal indien nodig een calcium- of magnesiumsupplement voorschrijven. Vooral bij oudere mensen en zwangere vrouwen kan een tekort aan deze mineralen voor spierkrampen zorgen.
• De oorzaken van nachtelijke spierkrampen zijn minder duidelijk, vandaar dat men ze in het medisch jargon 'ideopatisch' noemt. We weten niet precies waarom ze opduiken, maar wel dat ze kunnen worden uitgelokt door verschillende ziektes, zoals diabetes, ruggenmergletsels of Parkinson. Ze komen ook meer voor bij oudere mensen en zwangere vrouwen.
• Is er geen ziekte in het spel en slik je geen medicijnen die spierkrampen kunnen veroorzaken (zoals cimetidine tegen maagzuur en maagzweren, of cholestyramine bij hoge cholesterol), probeer dan de krampen op te heffen door rustig te stretchen.

In sommige gevallen is het noodzakelijk een arts te raadplegen. 

Lees minder

Lees meer